امروزه در بین دانشجویان مخصوصا دانشجویان الهیات (فقه و حقوق) ممکن است که این شبهه پیش بیاید:

که در شاخه های شغلی که وجود دارد اعم از قضاوت و وکالت و مشاوره حقوقی و سر دفتری اسناد و کارمندان قضایی و اداری دادگستری فارغ التحصیلان این رشته نمی توانند وارد شوند و یا کارایی زیادی نخواهد داشت . برای حل این شبهه در مورد اول یعنی توانایی شرکت در تمام ازمون های قضایی برای دانشجویان رشته فقه و حقوق با استناد به قوانین مربوط که توسط مجلس شورای اسلامی در مورد این مشاغل تصویب شده است در صدد حل این شبهه هستیم و توضیحات و تفاسیری که در کتب توسط اساتید انجام شده است را بیان می نماییم .

 به ترتیب مشاغل مربوطه را با مواد و استنادات قانونی  بیان می نماییم.

1-    قانون شرایط انتخاب قضات دادگستری مصوب 14/2/1361(ماده واحده)

در این قانون مقرر گردیده که از مردان با شرایط زیر انتخاب خواهند شد :

الف)ایمان و عدالت و تعهد نسبت به موازین اسلام و وفاداری به نظام جمهوری اسلامی ایران

ب) طهارت مولد      ج) تابعیت ایران و انجام خدمت وظیفه   د) صحت مزاج و توانایی انجام کار

ه) دارا بودن اجتهاد به تشخیص شورای عالی قضایی (رئیس قوه قضائیه) و مادام که به اندازه کافی مجتهد

باشند و از کسانی که دارای لیسانس قضایی یا لیسانس الهیات (فقه و حقوق اسلامی) باشند رئیس شورای عالی اجازه قضاوت دهد .

در سال 1363 تبصره 5 این ماده به این ترتیب به تصویب رسید :

بانوان دارای شرایط هم می توانند در دادگاه های مدنی خاص و اداره سر پرستی به عنوان مشاور خدمت کنند .  و در اصلاح این تبصره در سال 1374 :بانوانی که شرایط قضاوت را دارند با پایه قضایی در پست های مشاورت دیوان عدالت اداری و دادگاه های مدنی خاص (خانواده) قاضی تحقیق و دفاتر مطالعات حقوقی و سایر ادارات که دارای پست قضایی هستند استخدام نمایند .

آیین نامه اجرایی مزبور :

 در فروردین ماه 1379 آیین نامه ای با عنوان (ایین نامه اجرایی قانون گزینش و استخدام قضات) به تصویب

ریاست قوه قضائیه رسید . این ایین نامه نیز در اجرای قوانین مربوط به سال های قبل در مورد قضات تصویب شده .

 ماده1: کسانی (اعم از مرد و زن ) می توانند در ازمون شرکت کنند که :

اولا: دارای مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد پیوسته در یکی از رشته های حقوق و علوم قضایی و الهیات گرایش فقه و حقوق اسلامی می باشند . همچنین طلاب حوزه های علمیه که دوره سطح را تمام کرده باشند می توانند در ازمون ورودی شرکت نمایند .

 ثانیا: دارای شرایط زیر باشند :

تابعیت اصلی ایران – ایمان و عدالت – تعهد عملی نسبت به موازین اسلام – وفاداری به نظام جمهوری اسلامی ایران – داشتن حداقل22 سال سن

به موجب ماده 5 این ایین نامه :

داوطلبان دارای تحصیلات دانشگاهی باید با معدل 12 از 20 از عهده امتحان در موارد زیر برایند :

1)    ایین دادرسی مدنی و ایین دادرسی کیفری که هر یک دارای ضریب 3 می باشند

2)    ادبیات عرب و متون فقهی و همچنین زبان خارجه که هریک دارای ضریب 2 می باشند

3)    معارف اسلامی – ادبیات فارسی- حقوق مدنی و تجارت و نیز حقوق جزای اختصاصی و عمومی که هر یک دارای ضریب 1 می باشند .

پس با این توضیحات دانشجویان الهیات و رشته های قضایی هیچ تفاوتی با هم نداشته و حتی در بعضی موارد بهتر می توانند در ازمون قبول شوند به لحاظ ادبیات عرب و متون فقه که دارای ضریب 2 می باشند و معارف اسلامی که دارای ضریب 1 می باشد .

وکالت در دادگستری :

 به طور خلاصه فقط به ماده 2 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری اشاره می کنیم

به موجب این ماده:
برای اشخاصی پروانه کار اموزی صادر می شود که علاوه بر دارا بودن دانشنامه های لیسانس یا بالاتر حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی یا معادل ان از دروس حوزوی و دانشگاهی دارای شرایط ذیل باشند.

الف) اعتقاد والتزام عملی به احکام و مبانی دین مقدس اسلام

ب) اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران و ولایت فقیه و قانون اساسی

ج) نداشتن پیشینه محکومیت موثر کیفری

د) عدم اعتیاد به مواد مخدر و استعمال مشروبات الکلی

 اشخاص موظف هستند لا اقل یک سال (در حال حاضریک سال و نیم ) به کار اموزی اشتغال ورزند.

ودر صورت موفقیت به انها پروانه وکالت پایه 1 داده می شود . (ماده1)

پس با توجه با ماده ذکر شده فارغ التحصیلان رشته های قضایی با فقه و حقوق هیچ تفاوتی ندارند و هردو رشته می توانند در ازمون شرکت نمایند . و دروسی که در این ازمون گرفته می شوند عبارتند از:

1-    حقوق مدنی2- حقوق تجارت 3- حقوق جزای عمومی 4- حقوق جزای اختصاصی 5- ایین دادرسی مدنی 6- ایین دادرسی کیفری 7- اصول استنباط (فقه

هسته علمی فقه و حقوق